Ai có nguy cơ bị sỏi mật?

Sỏi mật là căn bệnh thường gặp ở đường mật, bị sỏi mật sẽ gây nên những triệu chứng rất khó chịu và nếu không được điều trị tích cực có thể sẽ dẫn đến những biến chứng liên quan đến túi mật và gan. Chình vì thế những đối tượng có nguy cơ cao bị sỏi mật cần hết sức lưu ý để thăm khám thường xuyên. Vậy, những đối tượng nào thường gặp các vấn đề về sỏi mật?

Những ai dễ bị sỏi mật?

NHÓM ĐỐI TƯỢNG NÀO DỄ BỊ SỎI MẬT

• Một số nguyên nhân dẫn đến bệnh sỏi mật

Mật do gan tạo ra và được dự trữ trong túi mật. Những thành phần cơ bản trong mật bao gồm muối mật, sắc tố mật bilirubin và cholesterol. Sỏi mật được hình thành là do sự mất cân bằng các thành phần này. Có hai loại sỏi mật thường gặp là sỏi cholesterol và sỏi sắc tố mật.

Sỏi cholesterol được tạo thành khi có những rối loạn về cholesterol, acid mật, lecithin. Có nhiều yếu tố thúc đẩy sự hình thành sỏi, có thể kể đến là: tuổi tác, giới tính, chủng tộc, gia đình, bệnh tật, do những loại thuốc được kê hay do chế độ ăn uống.

Bị sỏi mật do sỏi sắc tố mật là loại sỏi được tạo thành khi nồng độ bilirubin không liên kết trong mật gia tăng. Đây là trường hợp huyết tán trong xơ gan, sỏi sắc tố thường có màu đen trong trường hợp này. Hoặc hình thành do hậu quả của giun chui ống mật hay những nhiễm khuẩn đường ruộtsẽ sinh ra sỏi có màu nâu. Ngoải ra, sỏi muối mật tạo thành do kết tinh muối mậtsẽ có màu đỏ, dễ kết hợp với calci.

• Đối tượng có nguy cơ bị bệnh sỏi mật cao

Phụ nữ sau khi sinh. Do những thay đổi nội tiết tố khác nhau trong cơ thểkết hợp với tình trạng tăng mức Progesterone, là hoạt chất có tác dụng giúp thư giãn cơ bắp và ảnh hưởng đến hoạt động của túi mật cụ thể là làm chậm quá trình lưu thông mật và gây nên sỏi mật.

Béo phì và giảm cân nhanh. Việc tăng cân quá nhanh, quá mức trong quá trình mang thai có thể là một lý do gây nên việc hình thành sỏi mật. Bởi lúc này nồng độ cholesterol tăng lên làm tăng nguy cơ phát triển sỏi mật. Tương tự, sự giảm cân đột ngột sẽ làm lượng cholesterol thừa sẽ được tích lũy trong mật và hình thành sỏi mật.

Béo phì rất dễ bị sỏi mật

Sinh con muộn. Ở những phụ nữ mang thai sau tuổi 35 thường đối diện với nguy cơ sỏi mật phát triển rất cao, đặc biệt là những người thừa cân béo phì thì tỷ lệ này tăng lên gấp đôi. Theo các bác sĩ, người lớn tuổi thướng có nguy cơ bị sỏi mật cao hơn và có sức đề kháng yếu hơn.

Di truyền. Các nghiên cứukhoa học cho thấy, gen di truyền có liên quan đến sự hình thành sỏi mật của các thành viên trong gia đình.Do đó, những người có tiền sử gia đình bị bệnh sỏi mật cũng cần cẩn thận.

• Dấu hiệu bệnh sỏi mật

Đa số những trường hợp bị sỏi mật đều không biết vì những viên sỏi không gây bất cứ triệu chứng gì và thường được tình cờ phát hiện trong những dịp thăm khám khác bởi siêu âm hoặc siêu âm ổ bụng.

Một số dấu hiệu cảnh báo sỏi mậtmà bệnh nhân có thể gặp bao gồmnhững cơn đau xuất hiện ở vùng trên bên phải hoặc vùng trên giữa bụng. Đau có thể xuất hiện dữ dội rồi thuyên giảm, và có thể thấy rõ sau khi ăn. Các cơn đau có thể lan ra sau lưng hoặc đau từ dưới lan lên vùng xương bả vai phải; cảm giác đau mơ hồ, đau cứng bụng hoặc đau nhóivà đi kèm với sốt hoặc vàng da. Bên cạnh đó, bệnh nhân có thể buồn nôn hoặc nôn; có thể đi đại tiện ra phân màu đất sét. Sỏi mắc bên trong ống dẫn mật cũng có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng hơn như viêm túi mật cấp, viêm mật hoặc viêm đường dẫn mật.

PHÒNG NGỪA BỆNH SỎI MẬT NHƯ THẾ NÀO?

Một số biện pháp dưới đây giúp người bệnh có thể phòng ngừa bệnh sỏi mật hiệu quả nhằm đảm bảo quá trình hoạt động của gan mật và sức khỏe như: 

• Giảm mỡ. Chúng ta cần hạn chế các thực phẩm cholesterol như nội tạng động vật, lòng đỏ trứng...
• Tăngcường chất đạm để tăng sự tạothành tế bào gan đã bị tổn thương, chống thoái hóa mỡ tế bào gan.
• Tăng cường chất đường bộtbởi loại thức ăn này dễ tiêu, lại không ảnh hưởng đến mật. Ngoài ra, nên ăn bổ sung nhiều thực phẩm giàu vitamin C và nhóm B, rau và hoa quả tươi rất tốt.
• Hạn chế trà, cà phê, cacao, chocolate; thịt cá nhiều mỡ, dầu cọ, dầu dừa…

Bị sỏi mật có thể được điều trị nếu phát hiện sớm, chính vì vậy, những người thuộc nhóm dễ mắc bệnh cần chú ý theo dõi tình hình sức khỏe của mình để tránh trường hợp sỏi quá to gây khó khăn trong điều trị.