Khám và điều trị sỏi đường mật

Bệnh lý về sỏi đường mật là một trong nhiều bệnh lý về bệnh sỏi mật khá phổ biến hiện nay. Phần lớn nguyên nhân của bệnh sỏi đường mật là do giun chui ống mật hoặc do ăn uống không hợp lý. Bệnh sỏi đường mật dễ gây tắc mật, làm nhiễm trùng đường mật, nếu người bệnh bị tái phát nhiều lần sẽ gây biến chứng nguy hiểm như xuất huyết, nhiềm trùng hoặc hoại tử, nặng hơn có thể gây ung thư. Chính vì vậy, khám và điều trị sỏi đường mật là việc làm rất quan trọng để phòng ngừa những biến chứng có thể xảy ra.

Sỏi đường mật là tình trạng sỏi nằm trong đường dẫn mật ở gan

NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH SỎI ĐƯỜNG MẬT

Sỏi đường mật có thể hiểu rằng là sỏi nằm trong đường dẫn mật ở gan (tiểu quản mật, vi quản tiểu mật, ống gan trái, ống gan phải) và đường dẫn mật ngoài gan (cổ túi mật, ống dẫn mật chủ), nó khác với sỏi túi mật là sỏi hình thành và nằm trong túi mật.

Sỏi đường mật nguyên phát (được hình thành tại đường mật) thường là những sỏi sắc tố với thành phần cấu tạo chính là canxi và bilirubin. Khi hồng cầu bị vỡ sẽ giải phóng ra lượng bilirubin, sau đó nhờ gan sẽ đào thải ra ngoài qua dịch mật. Khi bilirubin quá nhiều trong dịch mật khi mắc một số bệnh như hồng cầu hình liềm, thiếu máu tan máu, gan bị suy giảm chức năng (viêm gan, xơ gan, tác dụng phụ của thuốc…) sẽ tạo điều kiện cho sỏi đường mật hình thành.

Nhiễm khuẩn do ký sinh trùng: Đây cũng là một nguyên nhân khiến cho sỏi đường mật phát triển, do ký sinh trùng đường ruột đi lạc vào đường mật như giun, sán chui lên đẻ trúng hoặc xác chúng chết đi để lại thành nhân sỏi cho bilirubin bám vào.

Sỏi đường mật thứ phát (hình thành trong túi mật nhưng bị đẩy ra ngoài đường mật) thành phần cấu tạo lại chủ yếu là cholesterol. Nguyên nhân gây ra loại sỏi này chủ yếu là chế độ ăn uống không hợp lý, lười hoạt động, phụ nữ mang thai hoặc thường xuyên sử dụng thuốc tránh thai

TRIỆU CHỨNG SỎI ĐƯỜNG MẬT

Ngược lại với bệnh sỏi ống mật chủ thường có ít các triệu chứng xuất hiện, triệu chứng sỏi đường mật thường là: khó tiêu, người bệnh ăn uống kém, không ngon miệng, bụng đầy trướng, đau âm ỉ sau những lần ăn đồ dầu mỡ. Ở một số trường hợp sỏi gây biến chứng, bệnh nhân sẽ gặp phải các triệu chứng trầm trọng hơn, bao gồm:

Triệu chứng sỏi đường mật

• Buồn nôn/ nôn.
• Sốt, ớn lạnh
• Tim đập nhanh và huyết áp giảm đột ngột
• Vàng da, vàng mắt.
• Nước tiểu vàng, sậm màu nhưng phân nhạt màu hơn
• Cơn đau quặn phần trên bên phải của bụng (vùng bên phải thượng vị), vị trí đau có thể lan ra lưng trên hoặc đằng sau xương ức. Đau do sỏi mật có xu hướng phát triển và tăng nặng hơn sau bữa ăn có nhiều dầu mỡ hoặc vào ban đêm.

BIẾN CHỨNG SỎI ĐƯỜNG MẬT

Bệnh sỏi đường mật nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời hiệu quả có thể gây nên những biến chứng nguy hiểm cần phải cấp cứu kịp thời. Một số biến chứng có thể kể đến như:

• Viêm đường mật, túi mật: có nguy cơ chuyển thành áp-xe rất khó điều trị.
• Tổn thương gan: sỏi đường mật trong gan rất dễ gây ra các biến chứng nguy hiểm làm suy giảm chức năng gan như viêm gan, xơ gan,  áp xe gan… cuối cùng dẫn đến suy gan.
• Viêm tụy: có thể gây đe dọa tính mạng. Ống tụy bị ngăn lại bởi sỏi đường mật, dịch tụy bị ứ lại sẽ tiêu hóa luôn cả tuyến tụy.
• Ung thư đường mật, túi mật: trường hợp này rất hiếm gặp nhưng cũng rất nguy hiểm. Ung thư thường diễn thầm lặng đến khi người bệnh phát hiện ra thì bệnh bước sang giai đoạn muộn.

KHÁM VÀ XÉT NGHIỆM SỎI ĐƯỜNG MẬT

Khi đi khám, ngoài xét nghiệm máu, các bac sĩ có thể chỉ định cho người bệnh có thể được một hoặc nhiều các xét nghiệm hình ảnh sau đây:

Khám và xét nghiệm sỏi đường mật                

• Siêu âm bụng
• Nội soi siêu âm
• Chụp cộng hưởng từ ổ bụng
• Chụp X - Ray ổ bụng có thể phát hiện sỏi mật bị vôi hóa hay không
• Chụp cắt lớp CT
• Nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP)

PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ SỎI ĐƯỜNG MẬT

Mục đích trong điều trị sỏi đường mật là làm tan hay giảm kích cỡ viên sỏi và khơi thông dòng chảy của dịch mật để phòng ngừa các nguy cơ viêm nhiễm.

Trong trường hợp sỏi gây nhiễm trùng hay viêm thì người bệnh sẽ được điều trị sỏi đường mật bằng thuốc kháng sinh và kháng viêm. Với những viên sỏi có kích thước < 1.5 cm thì có thể sử dụng một số loại thuốc như acid mật có thể giúp làm tan sỏi với những viên sỏi, thành phần chính là cholesterol. Người bệnh có thể sử dụng thuốc kéo dài từ 6 – 12 tháng nhưng đa số người bệnh thường bị gián đoạn do tác dụng phụ của thuốc trên đường tiêu hóa.

• Ở trường hợp nếu sỏi đường mật gây biến chứng, cần phải điều trị can thiệp và phẫu thuật như : mổ hở lấy sỏi, mổ nội soi lấy sỏi, tán sỏi qua da, nội soi mật tụy ngược dòng....
• Lấy sỏi mật xuyên gan qua da: trong trường hợp sỏi nằm ở vị trí ống gan. Dưới hình ảnh của siêu âm, các bác sĩ sẽ tạo một đường từ ngoài da xuyên qua nhu mô gan vào tới ống gan nơi có sỏi rồi tiến hành lấy sỏi hoặc tán sỏi.
• Lấy sỏi ống mật chủ thông qua đường nội soi tá tràng: trong trường hợp người bệnh có sỏi nhỏ nằm ở đoạn cuối ống mật chủ.
• Phẫu thuật mở ống mật chủ lấy sỏi qua nội soi ổ bụng. Đây là phương pháp phẫu thuật ít xâm hại giúp bệnh nhân ít đau, sẹo mổ nhỏ, mang tính thẩm mỹ cao và người bệnh có thể nhanh chóng phục hồi sức khoẻ.
• Phẫu thuật mở ống mật chủ để lấy sỏi bằng mổ mở. Đây là phẫu thuật kinh điển để điều trị sỏi đường mật khi xuất hiện dãn đường mật.
• Mở ống gan lấy sỏi qua nhu mô gan: trong trường hợp sỏi có vị trí khó nằm sát mặt gan, thường là gan trái .
• Điều trị sỏi đường mật bằng cách cắt gan phân thùy hoặc hạ phân thuỳ: trong trường hợp sỏi nhiều, rất khó lấy, vị trí nằm ở một hạ phân thuỳ hoặc phân thùy, trong gan có những túi chứa đầy sỏi và đường mật hẹp nằm dưới chổ sỏi, lúc này sỏi trong gan gây áp xe đường mật khu trú hoặc gây chảy máu đường mật.

Ngoài ra, để việc điều trị sỏi đường mật đạt hiệu quả cao nhất, người bệnh cần có một chế độ ăn uống lành mạnh, thường xuyên luyện tập thể dục thể thao để tăng cường sức đề kháng.

Phương pháp điều trị sỏi đường mật                     

KHÁM VÀ ĐIỀU TRỊ SỎI ĐƯỜNG MẬT TẠI PHÒNG KHÁM GAN KIM MÃ

Phòng khám gan Kim Mã ra đời với mục đích mang đến mọi người bệnh một địa chỉ y tế khám chữa bệnh chất lượng cao, giúp chẩn đoán và điều trị những bệnh lý thường gặp liên quan đến gan mật.

Với định hướng chăm sóc sức khỏe ban đầu, các bác sĩ của Phòng khám gan Kim Mã sẽ tập trung vào vấn đề phát hiện bệnh sớm, điều trị sỏi đường mật ngay từ đầu và theo dõi sát để ngăn ngừa bệnh phát triển gây các biến chứng về sau.

Để làm được điều đó, phòng khám gan Kim Mã đã trang bị đầy đủ các thiết bị máy móc chuyên sâu, hiện đại nhằm phục vụ, hỗ trợ giúp các kết quả xét nghiệm được thực hiện nhanh chóng và chính xác.

Trong trường hợp bệnh lý đã xác định, bệnh nhân sẽ được những chuyên gia, bác sĩ giàu kinh nghiệm, công tác lâu năm trong ngành và các bệnh viện lớn sẽ trực tiếp thăm khám và điều trị. Các bác sĩ sẽ xây dựng một lịch theo dõi chặt chẻ phù hợp với từng người bệnh bao gồm những hướng dẫn về sinh hoạt, sử dụng thuốc sao cho đạt hiệu quả tối ưu.

Một đội ngũ nhân viên y tế của phòng khám sẽ nhắc nhở cho người bệnh những lần tái khám định kỳ theo lịch để giúp phát hiện kịp thời diễn tiến và biến chứng của bệnh nếu có.

PHÒNG NGỪA BỆNH SỎI ĐƯỜNG MẬT

Để phòng bệnh sỏi đường mật, vấn đề chủ yếu là xây dựng khẩu phần ăn khoa học, hợp lý ăn uống đầy đủ chất bổ dưỡng cần thiết cho cơ thể:

• Cần hạn chế các thực phẩm giàu cholesterol, như: nội tạng động vật, trứng, dầu, mỡ.
• Ăn thức ăn sạch, nấu chín, uống nước sôi để nguội để phòng bệnh sỏi đường mật.
• Rửa sạch sẽ chân tay trước khi ăn để tránh nhiễm ký sinh trùng đường mật.  
• Tẩy giun định kỳ.