Tiêm phòng viêm gan B cho người lớn như thế nào?

Tiêm phòng viêm gan B cho người lớn có cần thiết hay không? Tiêm phòng vào thời điểm nào thì phù hợp? Tiêm phòng theo lịch thế nào? Đây là những thắc mắc khá phổ biến, bởi thực tế viêm gan B vẫn là nỗi ám ảnh của rất nhiều người trên thế giới, mỗi năm có tới 600 000 người chết vì căn bệnh này.

Viêm gan B là một loại bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus viêm gan B (HCV-Hepatitis B Virus) gây ra. Khả năng lây truyền của bệnh rất cao. Tổ chức y tế thế giới cho biết, có khoảng 2 tỷ người trên thế giới đã và đang nhiễm viêm gan B. Việt Nam cũng là nước có tỉ lệ nhiễm viêm gan B cao.

I. VIRUS VIÊM GAN B LÂY QUA NHỮNG ĐƯỜNG NÀO?

Con đường lây nhiễm viêm gan B chủ yếu qua ba con đường chính, bao gồm:

• Lây truyền từ mẹ sang con

Phụ nữ bị nhiễm viêm gan B trước hoặc trong khi mang thai có thể truyền bệnh sang con trong quá trình sinh nở với tỷ lệ lên đến 90% nếu trẻ không được bảo vệ bằng bất kỳ biện pháp nào.

Lây viêm gan B từ mẹ sang con

• Lây truyền qua đường tình dục

Viêm gan B lây truyền qua hoạt động tình dục cùng giới và khác giới. Virus có trong máu và các chất dịch của cơ thể, do đó quan hệ bằng miệng, âm đạo hay hậu môn đều là những con đường có thể lây truyền bệnh.

• Lây truyền qua đường máu

Có nhiều tình huống dẫn đến việc lây truyền viêm gan B qua đường máu như truyền máu, dùng chung các dụng cụ y tế hoặc vật dụng cá nhân có dính máu chứa virus. Xăm trổ, phẫu thuật thẩm mỹ, xỏ khuyên, châm cứu,… khi sử dụng các dụng cụ chưa được khử trùng đảm bảo cũng khiến virus viêm gan B lây lan.

Virus viêm gan B lây lan mạnh mẽ, lại có thể tồn tại ở môi trường bên ngoài trong thời gian dài. Đối với viêm gan B, tiêm phòng vaccine được coi là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất, Trên thực tế, sau nhiều năm đẩy mạnh việc tiêm phòng viêm gan B cho người lớn và trẻ em, số lượng người mắc bệnh đã giảm đáng kể.

II. TIÊM PHÒNG VACXIN VIÊM GAN B  NHƯ THẾ NÀO?

Virus viêm gan B mang tính truyền nhiễm cao, lại là loại virus nguy hiểm. Vì vậy, những người hay tiếp xúc với người bệnh hoặc có nguy cơ lây nhiễm cao thì nên đi tiêm phòng là phương pháp phòng tránh hiệu quả nhất.

Tiêm phòng vacxin viêm gan B cho người lớn là cần thiết

Với người lớn, vacxin nên được tiến hành theo trình tự 1 – 2 – 3, có nghĩa là mũi thứ 2 nên cách mũi đầu tiên 2 tháng, còn mũi thứ 3 nên được tiến hành cách mũi đầu 3 tháng, hiệu quả bảo vệ thông thường cho 1 mũi vacxin là trong khoảng 12 năm. Thường thì người lớn không cần theo dõi kháng thể - Hbs hay phải tăng cường miễn dịch. Tuy nhiên, đối với nhóm người có nguy cơ mắc bệnh cao thì nên tiến hành theo dõi, nếu chỉ số là dưới 10ml thì nên tiêm mũi tăng cường để bảo vệ tốt nhất.

Đối với những người đã mang trong mình virus viêm gan B hoặc bệnh nhân viêm gan B thì không cần tiêm vacxin, vì khi này tiêm phòng sẽ không có tác dụng gì. Bệnh nhân mắc bệnh cần nhanh chóng đi kiểm tra và tiến hành điều trị để tránh bệnh kéo dài dẫn tới những ảnh hưởng xấu.

III. VACXIN VIÊM GAN B CÓ AN TOÀN KHÔNG?

Vacxin viêm gan B có rất ít tác dụng phụ, đây là vacxin an toàn cho từ trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, tới thanh thiếu niên, người lớn.

Thông thường, khi tiêm phòng sẽ có cảm giác đau tại nơi bị tiêm, còn mọi phản ứng nặng khác rất hiếm xảy ra. Phản ứng nặng nhất đối với loại vacxin này là phản ứng phản vệ, tuy nhiên tỷ lệ chỉ có khoảng 1/600.000 liều vacxin. Triệu chứng phản vệ ở người bị tiêm là phù đỏ da, khó thở và bị tụt huyết áp.

IV. VACXIN VIÊM GAN B CÓ THỰC SỰ HIỆU QUẢ?

Nếu người lớn được tiêm đúng loại vacxin, đúng thời gian và liều lượng thì có thể tạo ra tới hơn 90% kháng thể chống lại virus trong cơ thể. Cùng với thời gian thì lượng kháng thể tồn tại trong cơ thể cũng sẽ giảm bớt, do đó cứ sau 12 năm thì lại cần tiêm nhắc lại 1 mũi.

Mặc dù tiêm phòng, nhưng 1 số trường hợp vẫn mắc bệnh là do:

• Khả năng đáp ứng miễn dịch kém (người có hệ thống miễn dịch suy giảm, mắc phải các bệnh tự miễn, …)
• Đã bị nhiễm virus trong cơ thể 1 thời gian lâu từ trước khi tiêm
• Người sử dụng quá nhiều rượu bia, thuốc lá
• Bệnh nhân AIDS, người phải chạy thận nhân tạo hay bị xơ gan

Vacxin viêm gan B có thực sự hiệu quả?

V. TIÊM PHÒNG VIÊM GAN B CHO NGƯỜI LỚN CẦN LƯU Ý GÌ?

Như đã nói ở trên, chúng ta có nguy cơ nhiễm virus viêm gan B qua 3 đường: đường máu, đường tình dục và từ mẹ sang con. Chính vì vậy, việc tiêm vắc xin viêm gan B cho người lớn là rất cần thiết. Đặc biệt là những người thuộc nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc viêm gan B như các nhân viên y tế, người quan hệ tình dục với đối phương không rõ tình trạng sức khỏe nếu chưa tiêm phòng thì nên tiến hành tiêm càng sớm càng tốt. Trẻ em cũng thuộc nhóm đối tượng cần tiêm vắc xin sớm bởi hệ miễn dịch của trẻ chưa hoàn thiện nên dễ dàng bị virus tấn công.

Tiêm phòng viêm gan B cho người lớn

Liều tiêm phòng viêm gan B cho người lớn đầy đủ gồm 3 mũi tiêm, mỗi mũi cách nhau tối thiểu 4 tuần. Nếu tiêm đủ liều và đúng thời gian, khả năng tạo được kháng thể bảo vệ lên đến hơn 90%. Tuy nhiên, cùng với thời gian, lượng kháng thể sẽ giảm đi và không còn khả năng bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công của virus viêm gan B, vì vậy nên tiêm nhắc lại sau 15 năm để đảm bảo phòng chống bệnh một cách hiệu quả.

Trước khi tiêm vắc xin, cần thực hiện hai xét nghiệm HBsAg và anti-HBs để nắm được tình trạng kháng thể trong cơ thể. Nếu HBsAg dương tính tức là đã mắc bệnh viêm gan B, lúc này tiêm phòng sẽ không có hiệu quả. Nếu anti HBs dương tính nghĩa là đã có kháng thể virus viêm gan B, có thể không cần phải tiêm phòng nữa. Nếu kết quả là âm tính với cả hai xét nghiệm, nghĩa là chưa mắc bệnh và cần tiêm phòng để tránh lây nhiễm.

Nếu bạn đã mắc viêm gan B và việc tiêm phòng không còn tác dụng nữa, hay mau chóng đến cơ quan y tế chuyên khoa gan để được bác sĩ tư vấn chi tiết và có lộ trình điều trị viêm gan B hiệu quả nhất

Vấn đề tiêm phòng viêm gan B cho người lớn tại Việt Nam vẫn chưa được thực hiện và triển khai hiệu quả bởi sự chủ quan của người dân và chưa ý thức hết sự nguy hiểm của virut viêm gan B. Mong rằng những thông tin này sẽ đem đến hiểu biết cụ thể hơn cho cộng đồng về vấn đề này.