Xét nghiệm AFP trong tầm soát ung thư gan

Trong tầm soát ung thư gan xét nghiệm AFP vô cùng quan trọng nhưng thực tế xét nghiệm này được làm với mục đích gì? Tầm quan trọng của nó ra sao thì không phải ai cũng có thể biết được. Ung thư gan là căn bệnh rất nguy hiểm, đặc biệt là ở Việt Nam hiện nay, đây là căn bệnh gây ra tử vong rất lớn chỉ sau ung thư phổi và ung thư dạ dày. Người bệnh khi mắc ung thư gan cần tiến hành chữa trị bệnh từ sớm, kiểm soát bệnh sớm giúp người bệnh giảm ảnh hưởng cho sức khỏe và kéo dài tuổi thọ của người bệnh. 

Cùng với ung thư tuyến tụy, ung thư gan được xem là một trong những kẻ giết người thầm lặng bởi vì các dấu hiệu và triệu chứng thường không xuất hiện cho đến khi bệnh đã tiến triển nặng. Hiện nay, tại Việt Nam tỷ lệ người mắc ung thư gan đang ở mức khá cao. Nguyên nhân chính gây nên ung thư gan là viêm gan B mãn tính, viêm gan C hay gan nhiễm mỡ không được điều trị kịp thời.

Xét nghiệm AFP có phát hiện được bệnh ung thư gan không?

Ung thư gan là căn bệnh ung thư có số tỷ lệ tử vong đứng thứ 3 chỉ sau ung thư phổi và ung thư dạ dày, chính vì vậy, tầm soát ung thư gan  để phát hiện những dấu hiệu sớm của bệnh là việc rất nên làm, đặc biệt đối với những người có nguy cơ cao phát triển ung thư gan cần xét nghiệm sàng lọc đều đặnlà không thể thiếu. Một trong những xét nghiệm để chẩn đoán ung thư gan quan trọng không thể bỏ qua là xét nghiệm AFP (Alpha -Fetoprotein) và việc nhận biết dấu hiệu ung thư gan để có biện pháp kiểm soát đúng đắn. 

XÉT NGHIỆM AFP LÀ GÌ?

Xét nghiệm AFP nhằm đo nồng độ protein AFP trong máu nhằm cung cấp cho các bác sĩ những thông tin quan trọng khi tầm soát ung thư gan, tuy nhiên đây không phải xét nghiệm chủ chốt giúp khẳng định bệnh nhân có mắc bệnh hay không?

AFP hay Alpha -Fetoprotein là một protein được cơ thể sản xuất chủ yếu ở gan của thai nhi và các bộ phận khác của phôi thai trong quá trình phát triểnđược vì như khoang lòng đỏ trứng của các loại gia cầm.

Thông thường, nồng độ chất AFP này tăng lên đến khi em bé được sinh ra và giảm nhanh chóng sau đó. Ở những trẻ em khỏe mạnh và người lớn không mang thai, chỉ số AFP chỉ ở mức rất thấp. Mức độ bình thường của người lớn nằm trong khoảng dưới 40 microgram (mg) mỗi lít máu. Sự gia tăng bất thường nồng độ AFP cho thấy một dấu hiệu không bình thường đang xảy ra trong cơ thể.

VAI TRÒ CỦA XÉT NGHIỆM AFP

Xét nghiệm AFP được sử dụng như một xét nghiệm nhằm tầm soát ung thư gan vì hai phần ba số trường hợp ung thư gan sản xuất cho thấy lượng AFP được sản xuất ở mức độ cao.

Những người có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư gan được khuyến cáo xét nghiệm AFP định kì 6 tháng 1 lần, đó là những người có bệnh xơ gan, bệnh nhân viêm gan B mãn tính hoặc nhiễm viêm gan C, những người gia đình có tiền sử ung thư gan, những người thường xuyên phải sử dụng rượu bia. Bình thường nồng độ AFP < 25 UI/ml. Khi bệnh nhân bị ung thư gan nồng độ AFP tăng lên: có khoảng 80% bệnh nhân ung thư gan có AFP > 25 UI/ml, Khoảng 60% bệnh nhân ung thư gan có nồng độ AFP > 100 UI/ml và khoảng 50% bệnh nhân ung thư gan có nồng độ AFP > 300 UI/ml. 

Xét nghiệm AFP có vai trò quan trọng trong tầm soát ung thư gan

Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng việc đo nồng độ chất AFP trong máu đôi khi sẽ đa đến kết quả không chính xác bởi thực tế lượng AFP tăng lên có thể do nhiều nguyên nhân khác mà không phải ung thư gan. Người ta dùng xét nghiệm AFP trong những trường hợp như:

• Tầm soát bệnh ung thư tinh hoàn, buồng trứng, dạ dày, tuyến tụy hoặc phát hiện sự xuất hiện của một khối u hiếm gặp gọi là u quái ác tính
• Hay dùng để phát hiện dị tật bẩm sinh có thể có trong bào thai, hoặc nhiều bào thai.
• Chẩn đoán rối loạnnhững rối loạn khôngliên quan đến tầm soát ung thư gan, như xơ gan
• Các bác sĩ cũng sử dụng xét nghiệm AFP để theo dõi đáp ứng của bệnh nhân trong quá trình điều trị ung thư. Khi điều trị thành công, mức AFP thường sẽ trở lại bình thường.

Bên cạnh xét nghiệm AFP, các xét nghiệm khác được sử dụng trong tầm soát ung thư gan như siêu âm gan, chụp CT…Theo các bác sĩ tại benhviemgan.net, tầm soát ung thư gan rất quan trọng và nên làm để bảo vệ sức khỏe cũng như lá gan của chính chúng ta.